Τη δέσμη των μέτρων της ΕΕ για τη στρατιωτική κινητικότητα παρουσίασε στις Βρυξέλλες ο Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού Απόστολος Τζιτζικώστας, μαζί με την Αντιπρόεδρο της Κομισιόν και Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας Kaja Kallas, την Επίτροπο Τεχνολογίας, Ασφάλειας και Δημοκρατίας Henna Virkkunen και τον Επίτροπο Άμυνας και Διαστήματος Andrius Kubilius.
Η δέσμη μέτρων για τη στρατιωτική κινητικότητα σηματοδοτεί ένα αποφασιστικό βήμα στην ενίσχυση της ικανότητας της Ευρώπης να ανταποκρίνεται σε κάθε κρίση ή απειλή, όποτε κι αν προκύψει, επισήμαναν σε συνέντευξη τύπου από κοινού οι ομιλητές. Οι στρατιωτικά αναβαθμισμένες υποδομές που θα δημιουργηθούν θα επιτρέψουν τη γρήγορη και απρόσκοπτη μεταφορά στρατευμάτων και στρατιωτικού εξοπλισμού στις γέφυρες και τις σήραγγες της Ευρώπης, στους δρόμους και τους σιδηροδρόμους, καθώς και μέσω των λιμανιών και των αεροδρομίων. «Γι’ αυτό δημιουργούμε τη Στρατιωτική Σένγκεν», δήλωσε ο κ. Τζιτζικώστας.
Στην τοποθέτησή του ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε στους δυο βασικούς άξονες των μέτρων για τη στρατιωτική κινητικότητα: τις υποδομές και το θεσμικό πλαίσιο.
Για τις υποδομές ο Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι έχει γίνει προεργασία από την Κομισιόν από το 2017 ακόμα. «Η μεγαλύτερη δύναμη στις ευρωπαϊκές μεταφορές είναι το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, που αποτελεί και το θεμέλιο της στρατιωτικής κινητικότητας. Τον περασμένο Μάρτιο συμφωνήσαμε να θεσμοθετήσουμε τέσσερις ευρωπαϊκούς διαδρόμους στρατιωτικής κινητικότητας. Ταυτόχρονα, από κοινού με τα κράτη μέλη, το Στρατιωτικό Επιτελείο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, εντοπίσαμε περισσότερα από 500 σημεία όπου πρέπει να γίνουν έργα προτεραιότητας που μπορούν να αποφέρουν γρήγορα αποτελέσματα σε στρατηγικές τοποθεσίες. Γνωρίζουμε τα hotspots, τα κενά και το διακύβευμα και πλέον είμαστε έτοιμοι να δράσουμε. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αναβαθμίζουμε τις υπάρχουσες υποδομές τόσο για στρατιωτική όσο και για πολιτική χρήση. Αυτό σημαίνει διεύρυνση των σηράγγων, ενίσχυση γεφυρών και σιδηροδρομικών γραμμών, επέκταση της χωρητικότητας των λιμένων και των αερολιμένων. Και κάθε ευρώ που επενδύουμε σε υποδομές διπλής χρήσης είναι μια επένδυση τόσο στην ασφάλεια όσο και στην οικονομία και τις κοινωνίες μας. Η ατζέντα μας για το 2030 είναι σαφής: Αυτά τα έργα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Υπολογίσαμε ότι η υλοποίηση των 500 έργων υποδομής θα απαιτήσει περίπου 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρέπει συνεπώς να αρχίσουμε να επενδύουμε από τώρα», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας.
Τα κυριότερα εργαλεία χρηματοδότησης του σχεδίου για τις υποδομές στρατιωτικής κινητικότητας είναι το πρόγραμμα SAFE, το πρόγραμμα «Δράση για την Ευρώπη στον τομέα της ασφάλειας» και οι πόροι της Πολιτικής Συνοχής. Ενώ στην επόμενη Προγραμματική Περίοδο (μετά το 2028) ο μηχανισμός «Connecting Europe Facilities» (ΕΣΠΑ των Υποδομών) για τη στρατιωτική κινητικότητα θα δεκαπλασιαστεί φτάνοντας στα 17 δισεκατομμύρια ευρώ. Επίσης, στις πηγές χρηματοδότησης περιλαμβάνεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας.
Ο Επίτροπος κάλεσε τα κράτη μέλη να αναβαθμίσουν τους διαδρόμους στρατιωτικής κινητικότητας και να προσδιορίσουν τα πλέον στρατηγικά έργα υποδομών στρατιωτικής κινητικότητας, καθώς και να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους, διότι οι συγκεκριμένες υποδομές δεν περιορίζονται στα σύνορα ενός κράτους μέλους, αλλά διατρέχουν περισσότερα.
Αναφορικά με το θεσμικό πλαίσιο και τα μέτρα περιορισμού της γραφειοκρατίας, καθώς αποτελεί εμπόδιο για την απρόσκοπτη και ταχεία στρατιωτική κινητικότητα, ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε ότι «ξεκάθαρος στόχος είναι να ενοποιηθούν οι κανόνες όλων των κρατών μελών όσον αφορά στις άδειες και τις τελωνειακές διαδικασίες. Μείωση της γραφειοκρατίας σημαίνει να εκδίδονται οι άδειες διέλευσης στρατιωτικού εξοπλισμού άμεσα. Σημαίνει εξορθολογισμένους κανόνες για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εκρηκτικών. Σημαίνει να επιτρέπονται βαρύτερα και φαρδύτερα οχήματα στους ευρωπαϊκούς δρόμους. Σημαίνει ότι επιτρέπονται οι στρατιωτικές μετακινήσεις κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου και στις αργίες. Σημαίνει μείωση του συνολικού χρόνου κίνησης από εβδομάδες ή και μήνες όπως ισχύει σήμερα, σε μόλις τρεις ημέρες».
Κλείνοντας την παρουσίασή του ο κ. Τζιτζικώστας παρουσίασε το χρονοδιάγραμμα για την υιοθέτηση των μέτρων για τη στρατιωτική κινητικότητα. Όπως τόνισε: «Η πρότασή μας είναι ρεαλιστική και προσανατολισμένη στο μέλλον. Τώρα, πρέπει να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις. Τη Δευτέρα, θα συζητήσουμε τη δέσμη μέτρων με τους Ευρωβουλευτές. Την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου αρχίζουμε συζητήσεις με τα κράτη μέλη. Και πρέπει να διατηρήσουμε τον πήχη ψηλά. Το 2030 είναι πολύ κοντά. Οι απειλές είναι πραγματικές. Η αντίδρασή μας πρέπει να είναι άμεση. Η Ευρώπη δεν έχει χρόνο για χάσιμο».
