Η θλίψη είναι μεγάλη καθώς βλέπουμε την Ευρώπη να προσπαθεί με νύχια και με δόντια να καλύψει το τεράστιο κενό που άφησε πίσω της η Ουάσιγκτον. Υπό τον προηγούμενο Πρόεδρο Μπάιντεν, οι ΗΠΑ στήριξαν την Ουκρανία με πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ συνολικής βοήθειας – μάλιστα, το 2024 έδωσαν περισσότερα από όλη την Ευρώπη μαζί.
Τώρα, όμως, με την αλλαγή φρουράς και την ανάληψη καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ, η ροή χρημάτων από τις ΗΠΑ έχει σχεδόν σταματήσει, αφήνοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μόνη και βαθιά προβληματισμένη.
Άπληστοι οι Ουκρανοί! Ζητούν 163 δισ. από την ΕΕ, εδώ και τώρα
Το βελγικό «Όχι» και η αγωνία για τα χρήματα
Η ΕΕ, προσπαθώντας να βρει μια γρήγορη λύση για να συνεχίσει τη στήριξη, έστρεψε τις ελπίδες της στα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στο Βέλγιο. Το σχέδιο ήταν απλό, να χρησιμοποιηθούν αυτά τα κεφάλαια για ένα δάνειο ύψους 140 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία.
Αλλά, δυστυχώς, υψώθηκε ένα βελγικό μπλόκο την τελευταία στιγμή! Οι Βέλγοι αξιωματούχοι ανησυχούν δικαιολογημένα ότι η χώρα τους θα βρεθεί μόνη υπόλογη αν η Ρωσία απαιτήσει νομικά την αποπληρωμή. Ζητούν εγγυήσεις και δέσμευση από τα άλλα ευρωπαϊκά έθνη για να μοιραστούν το βάρος.
Χωρίς αυτή την εύκολη (αν και νομικά αμφιλεγόμενη) διέξοδο, γίνεται συντριπτικά σαφές ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει μόνο δύσκολες και δαπανηρές επιλογές... και όλες τους καταλήγουν στο ίδιο σημείο: στους Ευρωπαίους φορολογούμενους.
Ο κορυφαίος τραπεζίτης των ΗΠΑ Τζέιμι Ντάιμον προειδοποιεί! Το κραχ είναι αναπόφευκτο… θα πανικοβληθείτε όλοι!
Οι εναλλακτικές λύσεις που «στεγνώνουν» τα ταμεία
Η αγωνία είναι έκδηλη, καθώς το ευρωπαϊκό χρηματικό απόθεμα αρχίζει να στερεύει. Οι εναλλακτικές που μένουν είναι εξίσου επώδυνες:
Κοινό Χρέος (Δανεισμός): Η ΕΕ θα μπορούσε να εκδώσει κοινό χρέος για να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κεφάλαια. Αυτή η επιλογή, όμως, είναι δαπανηρή λόγω των τόκων.
Άμεσες Επιχορηγήσεις: Τα μεμονωμένα κράτη-μέλη θα μπορούσαν να δώσουν χρήματα απευθείας στην Ουκρανία. Αλλά αυτό θα επιβαρύνει τραγικά τους προϋπολογισμούς των εθνών, πολλά από τα οποία είναι ήδη υπερχρεωμένα.
Πρόκειται για έναν οικονομικό λαβύρινθο χωρίς εύκολη έξοδο. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το έλλειμμα του ουκρανικού προϋπολογισμού θα φτάσει τα 65 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο για το 2026 και το 2027.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν εκφράσει την αγωνία τους, τονίζοντας ότι μια τέτοια κίνηση:
Θα υπονόμευε τη φήμη του ευρώ και του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος ως ασφαλούς καταφυγίου. Θα μπορούσε να ωθήσει άλλες χώρες να αποσύρουν τα δικά τους συναλλαγματικά αποθέματα από ευρωπαϊκούς θεσμούς, φοβούμενες ότι τα δικά τους κεφάλαια θα μπορούσαν να γίνουν στόχος στο μέλλον.
Θα προκαλούσε δικαστικές μάχες. Η Ρωσία έχει ήδη προειδοποιήσει για οδυνηρά αντίποινα και προσφυγή σε διεθνή δικαστήρια, ζητώντας αποζημιώσεις.
Ο πιο σοβαρός κίνδυνος αφορά την παραβίαση της αρχής της Κυριαρχικής Ασυλίας στο διεθνές δίκαιο. Τα παγωμένα κεφάλαια ανήκουν στην Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας και θεωρούνται κρατικά περιουσιακά στοιχεία. Η κατάσχεση ή η χρήση τους για την αποπληρωμή ενός δανείου (όπως προτείνει η Κομισιόν) θα μπορούσε να θεωρηθεί ως παράνομη οικειοποίηση κυρίαρχου περιουσιακού στοιχείου, ακόμα και σε καιρό πολέμου.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ψιθυρίζουν ότι η Ουκρανία χρειάζεται μια νέα μεγάλη ένεση μετρητών το αργότερο έως τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Ο χρόνος λιγοστεύει, το βάρος πέφτει όλο και περισσότερο στους ώμους της Ευρώπης, και το άδειασμα των ταμείων προκαλεί πραγματικό φόβο για το μέλλον.
