Σαν σήμερα, στις 27 Σεπτεμβρίου 1905, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, σε ηλικία μόλις… 26 ετών, δημοσίευσε στο περιοδικό Χρονικά της Φυσικής την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας, μαζί με την περίφημη εξίσωση E=mc². Το άρθρο αυτό δεν ήταν απλώς μια επιστημονική μελέτη αλλά αποτέλεσε σημείο καμπής για τη φυσική και τη φιλοσοφία του 20ού αιώνα.
Είναι ενδεικτικό πως το 1905 χαρακτηρίστηκε ως annus mirabilis («έτος θαυμάτων») για τον Αϊνστάιν, αφού τότε υπέγραψε τέσσερις δημοσιεύσεις που άλλαξαν την επιστήμη για πάντα. Εκείνη την περίοδο δεν ήταν καθηγητής πανεπιστημίου, αλλά ένας απλός υπάλληλος στο Γραφείο Ευρεσιτεχνιών στη Βέρνη. Παρ’ όλα αυτά, οι ιδέες που ανέπτυξε έθεσαν τα θεμέλια της σύγχρονης φυσικής.
Η θεωρία στηρίχθηκε σε δύο βασικά αξιώματα:
- Οι νόμοι της φυσικής είναι ίδιοι για όλα τα αδρανειακά συστήματα αναφοράς.
- Η ταχύτητα του φωτός είναι σταθερή και ανεξάρτητη από τον παρατηρητή.
Από αυτά τα απλά, αλλά επαναστατικά αξιώματα, προέκυψαν συμπεράσματα που άλλαξαν την αντίληψή μας για τον κόσμο: η διαστολή του χρόνου, η συστολή του μήκους και η αλληλεξάρτηση μάζας και ενέργειας. Για πρώτη φορά στην ιστορία, ο χρόνος και ο χώρος δεν θεωρούνταν πια απόλυτες έννοιες, αλλά σχετικές.
Όταν αντιμετωπίζεις τις αντιδράσεις με χιούμορ
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι πρώτες αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα ήταν ανάμεικτες. Κάποιοι συνάδελφοί του δεν μπορούσαν να δεχθούν ότι οι καθιερωμένες αρχές του Νεύτωνα αμφισβητούνταν. Ο Αϊνστάιν όμως, με χιούμορ και αυτοπεποίθηση, έλεγε: «Ο χρόνος είναι σχετικός. Η μόνη διαφορά είναι ότι μερικές φορές κυλά πιο αργά όταν περιμένεις τον μισθό σου».
Η θεωρία, που αρχικά θεωρήθηκε «αφηρημένη», απέδειξε τη χρησιμότητά της δεκαετίες αργότερα. Από τα GPS που χρησιμοποιούμε καθημερινά μέχρι την εξερεύνηση του Διαστήματος, η σχετικότητα έχει πρακτική εφαρμογή.
Έτσι, ο νεαρός φυσικός που ξεκίνησε ως υπάλληλος γραφείου στη Βέρνη, κατέληξε να θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες της ανθρωπότητας. Και όλα ξεκίνησαν ένα φθινοπωρινό απόγευμα του 1905.
