Σε μια περίοδο αυξανόμενων γεωπολιτικών ανακατατάξεων, τα Δυτικά Βαλκάνια παραμένουν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής στρατηγικής. Οι χώρες της περιοχής – Αλβανία, Σκόπια, Βοσνία–Ερζεγοβίνη, Κόσοβο, Μαυροβούνιο και Σερβία, συνεχίζουν να εξετάζονται για πιθανή ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την ΕΕ να επιβεβαιώνει την προσήλωσή της στη διεύρυνση.
Η διαδικασία αυτή δεν αποτελεί μια απλή τεχνική πορεία, αλλά μια στρατηγική επιλογή που συνδέεται με την ασφάλεια της περιοχής, τη σταθερότητα και την οικονομική προοπτική.
Η Ελλάδα ως σταθερός υποστηρικτής της ευρωπαϊκής πορείας των Βαλκανίων
Από την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης το 2003, η Ελλάδα έχει αναλάβει διαχρονικά πρωταγωνιστικό ρόλο στην προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι στόχος είναι η περιοχή να εξελιχθεί σε «τόπο ειρήνης και ευημερίας», τονίζοντας πως ο ασφαλέστερος δρόμος παραμένει η ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Κατά τις πρόσφατες επαφές του στη Σύνοδο της Διαδικασίας του Βερολίνου, ο Έλληνας Υπουργός εξέφρασε την πρόθεση της χώρας μας να επιταχύνει διαδικασίες και να στηρίξει πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν τη συνοχή της περιοχής.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ Λάνα Ζωχιού, η Ελλάδα συνεχίζει να λειτουργεί ως «επισπεύδουσα δύναμη», υποστηρίζοντας μεταρρυθμίσεις, κράτος δικαίου και απόλυτο σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διεύρυνση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι η διεύρυνση αποτελεί μοχλό ενίσχυσης της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και των βασικών δικαιωμάτων στις υποψήφιες χώρες.
Οι βασικοί στόχοι της στρατηγικής διεύρυνσης περιλαμβάνουν:
διασφάλιση ειρήνης και σταθερότητας στα σύνορα της ΕΕ
βελτίωση της ποιότητας ζωής μέσω διασυνοριακής συνεργασίας
ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης
καθοδήγηση των μεταρρυθμίσεων για όσες χώρες επιθυμούν να ενταχθούν
Οι εκθέσεις διεύρυνσης 2025 καταγράφουν πρόοδο αλλά και σημαντικές προκλήσεις για κάθε χώρα της περιοχής.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η διεύρυνση θεωρείται πλέον γεωπολιτική αναγκαιότητα, καθώς η ΕΕ επιδιώκει να θωρακίσει την περιφερειακή σταθερότητα.
Οι εξελίξεις ανά χώρα
Αλβανία: Στην πιο ώριμη φάση διαπραγματεύσεων
Η ΕΕ έχει ανοίξει όλα τα διαπραγματευτικά κεφάλαια, με την Αλβανία να στοχεύει σε ολοκλήρωση των διαδικασιών έως το 2027 και πιθανή ένταξη έως το 2030.
Ο Έντι Ράμα μιλά για δεκαετία μεταρρυθμίσεων που ενίσχυσαν τη θεσμική λειτουργία, αν και η ΕΕ επιμένει σε περαιτέρω βήματα για τη δικαιοσύνη και τη διαφθορά.
Μαυροβούνιο: Σημαντική πρόοδος
Η χώρα έχει κλείσει τέσσερα κεφάλαια μέσα στον τελευταίο χρόνο, ενώ θεωρείται από τις πιο προχωρημένες στη διεύρυνση.
Μολδαβία: Παρά τις πιέσεις, συνεχίζει μεταρρυθμίσεις
Παρά υβριδικές απειλές και προσπάθειες αποσταθεροποίησης, η Μολδαβία προωθεί συνεργασία με την ΕΕ και βελτιώνει διαρκώς το θεσμικό της πλαίσιο.
